Bezpieczne korzystanie z Internetu staje się coraz większym wyzwaniem, zwłaszcza w kontekście pojawiających się zagrożeń i rosnącej dostępności publicznych. Okazuje się jednak, że zabezpieczenie swoich interesów nie jest trudne. Warto dowiedzieć się, czym jest VPN, czyli Virtual Private Network, jak można z niego korzystać oraz jakie możliwości oferuje. Wbrew pozorom nie ograniczają się one wyłącznie do kwestii cyberbezpieczeństwa.
Content
Co to jest VPN?
VPN (Virtual Private Network, czyli wirtualna sieć prywatna) umożliwia stworzenie chronionego tunelu VPN podczas korzystania z sieci publicznych czy współdzielonych. Zwykle ruch jest przy tym szyfrowany, a Twój adres IP czy dane dostawcy usług (ISP) nie są udostępniane, co pozwala na ochronę tożsamości i utrudnia śledzenie aktywności czy zdobywanie danych nieuprawnionym osobom trzecim.
Definicja nie jest jednak najważniejsza. Przede wszystkim wirtualne sieci prywatne można w łatwy sposób wykorzystać w praktyce. Sam użytkownik po połączeniu z usługą VPN może korzystać z Internetu na normalnych zasadach: np. odwiedzać ulubione strony www, serwisy streamingowe takie jak Netflix, pracować, a nawet pobierać torrenty czy korzystać z platform P2P. Podczas każdej z tych aktywności zyskuje natomiast anonimowość i prywatność oraz ochronę urządzenia i szyfrowanie danych.
Jeśli nie korzystaliście jeszcze z VPN, to na pewno dobrym rozwiązaniem na start będzie NordVPN. Sam korzystam i jestem zadowolony.
Z jakiego VPN obecnie korzystam?
W tej chwili korzystam z NordVPN ze względu na prostą obsługę, przystępną cenę oraz obsługę na wielu urządzeniach. Aplikacja mobilna pozwala szybko zabezpieczyć swoje połączenie, co jest szczególnie przydatne w podróży.
Dlaczego potrzebujesz sieci VPN?
Olbrzymią zaletą rozwoju technologicznego jest możliwość łączenia się z siecią z praktycznie dowolnego miejsca. Niestety wraz z dostępnością pojawiają się również zagrożenia. Przechwycenie danych wysyłanych przez urządzenia może nieść bardzo poważne konsekwencje: cierpi na tym nie tylko Twoja anonimowość.
Cyberprzestępcy mogą uzyskać dostęp np. do kont bankowych, profili w różnych serwisach czy samych urządzeń. Szczególne zagrożenia czyhają w publicznych sieciach wi-fi. Wielu użytkowników korzysta z nich np. w restauracji czy hotelu. To oczywiście bardzo wygodne, jednak równocześnie ryzykowne. Połączenie VPN będzie w stanie uchronić Cię przed ryzykiem przekazania osobom trzecim wrażliwych danych.
Virtual Private Network sprawdza się również w codziennym życiu, nawet wtedy, kiedy korzystasz z sieci w domowym zaciszu. Często zdarza się, że dostęp do materiałów czy usług jest zablokowany na niektórych rynkach. Logując się poprzez VPN, możesz jednak w prosty sposób ominąć te przeszkody. Najlepszy VPN da Ci możliwość wyboru konkretnej lokalizacji, więc bez zmiany swojego położenia zyskasz możliwość zapoznawania się z treścią zarezerwowaną dla odbiorców z wybranego regionu. Nie musisz przy tym rezygnować z wysokiej prędkości i jakości połączenia.
VPN w firmie
Praca zdalna stała się dla wielu osób stałym elementem codzienności. Firmy coraz chętniej rekrutują przy tym specjalistów znajdujących się nie tylko w różnych regionach kraju, ale również na całym świecie. Oczywiście współpraca nie byłaby możliwa bez zapewnienia wszystkim pracownikom dostępu do odpowiednich danych, jednak udostępnienie ich publicznie wiązałoby się z olbrzymim ryzykiem.
Z tego powodu przedsiębiorstwa decydują się na skorzystanie z sieci VPN. Po zalogowaniu użytkownicy łączący się z dowolnego miejsca korzystają z Internetu na takich samych zasadach, jak osoby znajdujące się w siedzibie firmy: wszyscy znajdują się w jednej sieci. Dzięki temu można dać im wygodny i bezpieczny dostęp np. do firmowego serwera, narzędzi czy technologii.
Na jakich urządzeniach można korzystać z VPN?
Rzecz jasna komputer nie jest obecnie jedynym urządzeniem pozwalającym na korzystanie z Internetu. Na niebezpieczeństwo w jeszcze większym stopniu narażone są urządzenia mobilne, które zwykle towarzyszą nam niemal na każdym kroku. Często łączą się także do publicznych sieci wi-fi. VPN w telefonie lub tablecie działa jednak na takiej samej zasadzie: jego zadaniem również jest stworzenie bezpiecznego tunelu VPN zapewniającego anonimowość i szyfrowanie danych. Dzięki intuicyjnym aplikacjom korzystanie z sieci VPN jest niezwykle proste, a po jej uruchomieniu można swobodnie korzystać z urządzenia mobilnego.
Jak działa szyfrowanie połączenia VPN?
Podczas korzystania z Internetu urządzenie (np. komputer, smartfon czy tablet) wysyła do odpowiedniego serwera zapytanie o udostępnienie wybranej zawartości. Aby było to możliwe, dostawca usług (ISP) posługuje się Twoim adresem IP, który umożliwia łatwą identyfikację. Przy okazji magazynowanych jest również wiele informacji, których zakres i sposób wykorzystania nie zawsze jest jasny. Poza tym: osoba trzecia może je przechwycić.
Korzystając z usługi VPN, procedura wygląda inaczej: najpierw urządzenie łączy się z serwerem VPN, który uwierzytelnia klienta. Wszystkie dane są natomiast szyfrowane, chroniąc Twoją anonimowość i przesyłane informacje, a pakiet zewnętrzny jest usuwany po dotarciu do serwera. W związku z tym niemożliwe staje się chociażby śledzenie Twojego numeru IP. Serwer „widzi” jedynie IP serwera VPN.
Rodzaje VPN
Choć zwykle posługujemy się zbiorczym terminem VPN, w rzeczywistości ten nie zawsze musi oznaczać to samo. Sieć VPN może mieć przecież różne zastosowania, a oczekiwania jej użytkowników mogą znacząco się od siebie różnić. Wydziela się dwa podstawowe rodzaje sieci VPN.
VPN zdalnego dostępu
To rozwiązanie doskonale znane chociażby osobom, które pracują zdalnie, a przed uzyskaniem dostępu do firmowych plików muszą połączyć się z siecią VPN. W takim przypadku tunel VPN powstaje pomiędzy Twoim urządzeniem a siecią firmy. Oczywiście pakiety danych również mogą być szyfrowane, co zapewni bezpieczeństwo informacjom. Twój adres IP jest natomiast zmieniany na adres sieci VPN..
VPN site-to-site
Ten rodzaj VPN to połączenie pomiędzy wieloma sieciami. Najczęściej korzystają z niego firmy, w tym duże korporacje, którym zależy na daniu pracownikom znajdującym się w różnych biurach dostępu do wspólnych zasobów.
Płatne vs. darmowe sieci VPN
Na rynku można znaleźć wiele ofert sieci VPN. Choć założenia w każdym przypadku są niemal identyczne, potrafią się znacząco różnić. Wśród nich nie brakuje także darmowych propozycji. Skorzystanie z nich może być jednak dużym błędem. Dostawca usługi VPN bierze w końcu na siebie dużą odpowiedzialność: musi zadbać o bezpieczeństwo danych, prędkość ich przekazywania i szyfrowanie informacji, co wiąże się również z koniecznością zapewnienia odpowiedniej infrastruktury, często rozsianej po niemal całym świecie.
W związku z tym za najlepszy VPN trzeba po prostu zapłacić – bardzo często nie są to jednak wysokie koszty, a do dyspozycji pozostaje również np. bezpłatny okres próbny.
Darmowy VPN charakteryzuje się natomiast w większości przypadków niską jakością – protokoły bezpieczeństwa nie są wystarczające, co naraża dane i kłóci się z ideą ochrony prywatności. Poza tym serwery nie umożliwiają np. skorzystania z różnorodnych lokalizacji, a prędkość działania pozostawia wiele do życzenia. W ten sposób można również paść ofiarą oszustów, którzy chcą wyłudzać dane, pozyskując je od użytkowników liczących na to, że zyskają bezpłatny dostęp do sieci VPN.
Konfiguracja połączenia VPN
Skorzystanie z usługi VPN jest przede wszystkim niezwykle proste. W większości przypadków okaże się, że nie wymaga samodzielnej konfiguracji, niezależnie od urządzenia, z jakiego korzystasz.
Aplikacja
Najprostszym sposobem na uzyskanie dostępu do sieci VPN jest skorzystanie z aplikacji. Odpowiednie oprogramowanie zarówno na komputery, jak i urządzenia mobilne udostępnia np. NordVPN. Działanie jest bardzo intuicyjne: wystarczy zainstalować aplikację, zalogować się do niej, a następnie albo połączyć z wybranym serwerem VPN (np. wybierając konkretną lokalizację), albo skorzystać z zalecanej sieci. Najlepsze VPN dają przy tym rozbudowane możliwości konfiguracji: możesz m.in. decydować, jakie aktywności będą podlegać szyfrowaniu oraz korzystać z funkcji ochrony Twoich urządzeń.
Konfiguracja VPN na routerze
Aby zagwarantować dostęp do sieci VPN wszystkim urządzeniom podłączonym do routera, możesz zainstalować na nim VPN. Dzięki temu ochronisz nie tylko komputer czy telefon, ale również konsolę lub telewizor korzystające z sieci wi-fi. Unikniesz również konieczności konfigurowania VPN np. na nowych urządzeniach, które będą logować się do Twojej sieci. Samo zadanie nie jest przy tym trudne: coraz więcej routerów posiada funkcję VPN, która jeszcze bardziej upraszcza cały proces.
Samodzielna konfiguracja VPN
Sieć VPN możesz również skonfigurować samodzielnie, bez instalowania dedykowanej aplikacji. W takim przypadku trzeba jednak będzie ręcznie uzupełnić wszystkie informacje dotyczące usługi VPN. Większość systemów operacyjnych pozwala na wygodne skonfigurowanie połączenia.
Protokoły szyfrowania VPN
Analizując oferty poszczególnych sieci VPN, zwróć przede wszystkim uwagę na protokoły szyfrowania. Te potrafią się znacząco od siebie różnić, a im bardziej są zaawansowane, tym większe bezpieczeństwo Twoich danych. Najlepsze VPN oferują możliwość podjęcia samodzielnego wyboru.
- OpenVPN to obecnie najpopularniejszy standard, z którego korzysta większość dostawców VPN. Pozwala nie tylko na ochronę danych, ale również minimalizuje wpływ na prędkość Internetu.
- IKEv2 – ten protokół VPN jest nieco wolniejszy od OpenVPN, jednak posiada także szereg istotnych zalet. Obok bezpieczeństwa najważniejszą z nich jest możliwość przywrócenia połączenia po jego zerwaniu. Sprawdza się zwłaszcza w kontekście urządzeń mobilnych, które często zmieniają sieć.
- NordLynx to udostępniany przez NordVPN protokół oparty na najszybszym protokole tunelowania WireGuard. Gwarantuje zarówno dużą prędkość, jak i najwyższy poziom bezpieczeństwa, więc będzie doskonałym wyborem zwłaszcza dla użytkowników, którym zależy na jak najszybszym działaniu sieci.
- PPTP to wyjątkowo popularny protokół, który charakteryzuje się dużą uniwersalnością i intuicyjnością. Sprawdzi się praktycznie na dowolnym urządzeniu, a jego konfiguracja jest prosta. Ze względu na długi cykl życia tej technologii jest mniej bezpieczna od nowocześniejszych rozwiązań.
- L2TP charakteryzuje się wysokim poziomem bezpieczeństwa dzięki negocjacji kluczy kryptograficznych z IPSec. Przekłada się to jednak na prędkość działania sieci: jest niższa od tej, którą uda się uzyskać w nowych protokołach.
SSTP bywa częstą alternatywą dla OpenVPN, jednak w przeciwieństwie do tego rozwiązania open source należy do firmy Microsoft. W związku z tym trudniej np. o uwzględnianie zmian dostarczanych przez społeczność.
Ile kosztuje VPN? Porównanie ofert
Korzystanie z sieci VPN nie musi wiązać się z wysokimi kosztami. Wiele zależy przy tym od konkretnego dostawcy, wybranej oferty czy nawet metod rozliczania. Często preferencyjne warunki można również uzyskać, decydując się na skorzystanie z promocji.
Wybierając plan roczny, dostęp do NordVPN można uzyskać już za ok. 19,30 zł miesięcznie. W takim samym modelu rozliczenia ExpressVPN to natomiast wydatek rzędu 33,20 zł miesięcznie. Decydując się na półroczną subskrypcję Surfshark, bezpieczne surfowanie będzie kosztował co miesiąc 25,75 zł. Wykupując na 365 dni usługi VPNonline, trzeba będzie z kolei zapłacić 21,58 zł miesięcznie.
Wydatki przekładają się jednak przede wszystkim na bezpieczeństwo, a to w dobie cyberzagrożeń jest po prostu bezcenne.